7.3.3.4 Ontwerpen van adaptieve systemen

In de nabije toekomst zal het ontwerpen, realiseren, monitoren, cultiveren, interveniëren en aanpassen van systeemelementen behoren tot het vakgebied van de creatieve professional. Als een systeem op een gewenste, door mensen geïnitieerde manier groeit, zal het systeem zichzelf idealiter kunnen en moeten aanpassen aan veranderende omstandigheden. Maar in de praktijk zullen aanpassingen door individuele stakeholders of door belangengroepen ook mogelijk moeten zijn.

Gezien de aard van systemen, en gezien de verwachte bijstellingen van de gewenste doelen in de tijd, is het de vraag of de kennis die nodig is om deze adaptiviteit en flexibiliteit te realiseren op korte termijn beschikbaar zal zijn. Dit vraag om een langetermijn onderzoeksinvestering. Deze inschatting van de stand van zaken is gebaseerd op de bestaande onderzoeksagenda van nationaal leidende onderzoeksinstituten zoals het Centre for Complex Systems Studies (CCSS). Maar ook de door NWO recent uitgezette call over Complexity and Creative Industry: Grip on Transitions and Resilience geeft aan dat het onderzoek op het grensvlak van complexe systeemtheorie en de creatieve industrie nog in de kinderschoenen staat.

Een andere observatie is dat het in het kader van Design for Change met name gaat over het meten van impact op gedrag in complexe socio-technische systemen en niet zozeer over predictie en adaptatie in het systeem zelf. Interventies die de creatieve industrie ontwerpt moeten adaptiever worden zodat ze aansluiten op lange ontwikkeltrajecten waarbij oplevermomenten niet meer bestaan. Wat we nu ontwerpen zou verandering in zich moeten hebben: het systeem embodies change. Daarbij moeten we erop letten dat het niet alleen gaat om het evalueren en monitoren van de effectiviteit maar juist eerder om inzicht en sturing op de effectiviteit tijdens het ontwerpproces; continue iteratie.

"Een andere observatie is dat het in het kader van Design for Change met name gaat over het meten van impact op gedrag in socio-technische systemen en niet zozeer over predictie en adaptatie in het systeem zelf"

Onderzoeksvragen

  1. Hoe kunnen theorieën over complexe systemen geïntegreerd worden in het onderzoek naar nieuwe KEM's en in de implementatie in de praktijk?

  2. Hoe kunnen we systemen ontwikkelen die de privacy en online veiligheid van de gebruiker centraal stellen?

  3. Hoe kunnen creatieve professionals hun eigen ethische belangen bewaken als zij in een groter geheel opereren?

  4. Hoe kan Adaptation in de samenleving functioneren met oog voor zowel mens- als systeemperspectief?

  5. Wicked problems vragen ook om het leren ontwerpen in de tijd en ontwerpen voor leren: hoe ontwerp je voor levenscycli van mensen?

Last updated