7.3.1.5 Iteratieve verandering / permanent beta

Transities van complexe systemen zijn feitelijk nooit klaar. Net als je bij het ‘nieuwe begin’ denkt te zijn aanbeland, dringt het beeld van een aanstaande transitie zich alweer op. De veranderingen voltrekken zich iteratief en de gewenste situaties evolueren naar andere, nieuwe gewenste situaties.

Vanuit een technologisch perspectief zijn er geavanceerde mogelijkheden om het gedrag van mensen en systemen continu te monitoren. Bijvoorbeeld verschijnen er in de gebouwde omgeving steeds meer sensoren. Het benutten van de kansen die dat biedt, betekent voor architecten dat zij nu ook na oplevering betrokken blijven bij hun projecten en er nu ook veel meer georganiseerd moet worden. De behoefte aan nieuwe methoden en tools om geïnformeerde aanpassingen te doen aan de omgeving is daarmee geboren. Het netwerk van sensoren is een systeem op zichzelf dat voortdurend om aanpassing vraagt om de gewenste veranderingen te ondersteunen.

Zodra technologische veranderingen op grote schaal worden doorgevoerd, worden er andere eisen gesteld aan het gebruiksgemak van producten en interfaces en aan de manier waarop mensen met het systeem interacteren. De creatieve professional kan de mens betrekken bij dit soort grote transities. Hoe geef je in een transitieproces ruimte aan die menselijke inbreng en de continue veranderende wensen? Wat betekent dat voor de ontwikkeling van nieuwe technologie en interfaces? Hoe kunnen nieuwe (technologische) interventies zo worden ontworpen dat zij tijdens het gebruik nog kunnen worden aangepast aan nieuwe eisen en toepassingen?

Proces-organisatie: permanent beta Het projectmatig ontwerpen is aan het veranderen in ontwerpen binnen een continu proces van iteraties; de zogenoemde ‘permanent beta’. Deze continue processen vragen om andere manieren om succes te evalueren: hoe kan bijvoorbeeld het effect van een interventie vastgelegd worden als het gewenste resultaat niet geldt als het uiteindelijke eindresultaat, maar als een start van nieuwe veranderingen? Hoe verhoudt een dergelijk proces zich tot de behoefte van mensen (en creatieve professionals en hun opdrachtgevers) om zekerheden in te bouwen of om zaken af te ronden, de need for closure? Hoe kan dit beleefbaar worden en hoe kan dat inzicht bieden? Op welke manier kan er continu worden verbeterd? In welke (fysieke/sociale) context kan een dergelijke staat van zijn (‘permanent beta’) floreren? Wat is daarvoor nodig?

Onderzoeksvragen

1. Hoe draagt ontwerp effectief bij aan doorgaande systeemverandering?

2. Helpt real-time feedback over de prestaties en het gebruik van, en de interactie met, het complexe systeem om betere ontwerpbeslissingen te nemen?